Dầu cá là một loại thực phẩm bổ dưỡng, được chiết xuất từ các loại cá như cá thu, cá hồi, cá trích,… Cá tươi sống và/hoặc cá vụn làm thức ăn được nấu chín, ép, sấy khô và xay để tạo ra bột cá giàu dinh dưỡng. Dầu cá thường là chất lỏng trong suốt màu nâu/vàng được ép từ cá đã nấu chín và thường được tinh chế.
>> Có thể bạn quan tâm Quy trình sản xuất Dầu cá dạng viên nang trong công nghiệp
Nguyên liệu sản xuất Dầu cá
Đây là loại sản phẩm được trích ly từ nguyên liệu thủy sản có hàm lượng dầu cao. Một trong số đó nổi bật là các loại cá nguyên con chứa nhiều dầu, nội tạng của cá, gan cá,… Những loại cá được lựa chọn thương là những loài có khả năng sinh trưởng nhanh có ít hoặc không có sử dụng cho con người. Gan và nội tạng là nguồn sản xuất xuất chất lượng nhất do có chứa hàm lượng cao các vitamin.
Có thể bạn chưa biết?
Người ta từng sử dụng phần mô sụn và nội tạng của cá voi để sản xuất dầu cá. Nguyên liệu này có chứa hàm lượng cao các acid béo không bão hòa (Acid béo không bão hòa là loại acid béo có ít nhất một liên kết đôi giữa các nguyên tử cacbon trong phân tử, Acid béo không bão hòa trong thủy sản chủ yếu là các loại omega – 3. Omega – 3 là một loại acid béo thiết yếu, có vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người).
Tuy nhiên khi đạo luật bảo vệ động vật biển được ban hành nhằm hạn chế và duy trì loại cá này thì việc sản xuất dầu cá từ mặt hàng thủy sản này đã bị thu nhỏ. Người ta chuyển sang những loại cá nhỏ hơn tuy nhiên những loại cá này chứa nhiều thành phần chất béo bão hòa hơn và ít giá trị sinh học như cá voi.
Giá trị của dầu cá quyết định bởi yếu tố nào?
Nguồn nguyên liệu là yếu tố chính quyết định đến thành phần của loại chất béo từ cá này. Những loại dầu cá quan trọng nhất được sản xuất từ các loài:
Cá sardine ở vùng California. Loài này có tên khoa học là Sardinops sagax caerulea, họ Clupeidae.
Cá sardine ở vùng Nhật Bản. Để phân biệt với loài ở California thì loài này có tên khoa học là Sardinops melanostictus, họ Clupeidae.
Dầu cá mòi được sản xuất từ loài cá có tên khoa học là Brevoortia tyrannus, họ Clupeidae.
Dầu cá trích được sản xuất từ loài cá có tên khoa học là Clupea harengus, họ Clupeidae
Tỷ lệ acid béo không bão hòa mạch dài quyết định đến giá trị sinh học của sản phẩm. Thành phần này cũng phụ thuộc lớn vào môi trường sống của chúng. Cụ thể khi cá sống trong nước có nhiệt độ càng thấp thì hàm lượng acid béo không bão hòa mạch dài càng cao và có có giá trị khi sản xuất dầu cá.
Đặc biệt dầu gan cá tuyết (Tên khoa học Gadus morhua (L) họ Gadiclcie lại có thành phần cao các vitamin A và D.
Tạm kết
Biển khơi bao la nhưng không bao giờ là vô tận. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của con người, các nhà nghiên cứu trên thế giới đã bắt đầu tìm kiếm những nguồn nguyên liệu mới, trong đó có nguồn cá nước ngọt.
Cá nước ngọt có hàm lượng chất béo bất bão hòa đa thấp hơn cá biển, nhưng vẫn chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng khác, như protein, vitamin và khoáng chất. Các loại cá nước ngọt được nghiên cứu nhiều nhất hiện nay là lươn, cá tra và cá basa.
Vân Thanh